Czy wspólnota mieszkaniowa musi rozliczać VAT ?
To pytanie pojawia się wielokrotnie wśród współwłaścicieli i zarządców nieruchomości wspólnych. Warto zaznaczyć, że zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT podatnikami tego podatku są: osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Z tego przepisu wynika, że skoro wspólnota mieszkaniowa jest jednostką organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej to w zakresie sprzedaży towarów i usług również może być uznana za podatnika VAT.
Wspólnota mieszkaniowa a VAT – kiedy staje się podatnikiem?
W największym stopniu VAT-owi podlegać będzie działalność usługowa wspólnoty oraz pośrednictwo (refakturowanie) w zakresie pewnych kategorii usług i towarów. Wspólnota mieszkaniowa może działać w dwóch sferach: zarządzanie nieruchomością wspólną, gdzie działa we własnym imieniu, oraz jako pośrednik w dostawie np. usług i mediów do lokali stanowiących odrębną własność, gdzie działa w imieniu poszczególnych członków. W obu przypadkach wspólnota mieszkaniowa a VAT może mieć obowiązek rozliczania tego podatku.
Zwolnienia z VAT dla wspólnot mieszkaniowych
Wspólnota mieszkaniowa może korzystać również ze zwolnień przewidzianych w ustawie o VAT np. ze zwolnienia podmiotowego wskazanego w art. 113 uVAT. W takim przypadku wspólnota nie jest zobowiązana do rozliczania podatku VAT pod warunkiem, że jej przychód nie przekroczy kwoty 200.000 zł miesięcznie. Wspólnoty mogą również korzystać ze zwolnień przedmiotowych wskazanych w Rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 20.12.2013 r. Na tej podstawie wolne od VAT są m.in.: usługi zarządzania nieruchomościami mieszkalnymi i współwłasnymi świadczone na zlecenie, zaliczone do PKWiU ex 68.32.11.0 i PKWiU ex 68.32.12.0 oraz usługi pośrednictwa wspólnoty mieszkaniowej w dostawie mediów do lokali właścicieli, tj. czynności związane z utrzymaniem lokali mieszkalnych, wykorzystywanych wyłącznie na cele mieszkaniowe, za które pobierane są opłaty, wykonywane przez wspólnotę mieszkaniową na rzecz właścicieli lokali ją tworzących, co jest istotnie w kontekście pytania, czy wspólnoty mieszkaniowe są podatnikami VAT.
Przykłady księgowań we wspólnocie mieszkaniowej
Przykłady księgowań we wspólnocie mieszkaniowej mogą obejmować różne czynności związane z działalnością zarządczą i pośrednictwem. Należy również pamiętać, że usługi zarządzania nieruchomościami a VAT to kluczowa kwestia w kontekście obowiązków wspólnoty.
Usługi zarządzania nieruchomościami a VAT
Zwolnienia przedmiotowe z rozporządzenia stosuje się wyłącznie do działalności „mieszkaniowej” wspólnoty, natomiast w zakresie zarządu i pośrednictwa względem lokali usługowych preferencje te nie znajdą zastosowania – wówczas możliwe jest skorzystanie jedynie z art. 113 uVAT (tj. zwolnienia podmiotowego).
